Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

a tune

  • 1 cura

    cūra, ae, f. (arch. coira) [st1]1 [-] soin, diligence, attention.    - curā aliquid exsequi (cum cura aliquid exsequi), Liv.: faire soigneusement une chose.    - in aliqua re aliquid operae curaeque ponere Cic. Off. 1, 19: mettre dans qqch de l'activité et du soin.    - omni cura in aliquid incumbere, Cic. Fam.. 12, 24, 2: s'appliquer à qqch de toute sa sollicitude.    - omnes meas curas cogitationesque in rem publicam conferebam, Cic. Off. 2, 2: je consacrais aux affaires publiques tous mes soins et toutes mes pensées.    - quocum mihi conjuncta cura de publica re et de privata fuit, Cic. Lael. 15: avec lequel je m'occupais en parfaite union des affaires publiques et de nos affaires privées.    - cum cura et studio, Quint. 10, 7, 29: avec soin et application. [st1]2 [-] soin, souci, intérêt, prévoyance.    - mihi curae est (double dat.): j’ai à coeur de, je suis préoccupé de.    - res curae est mihi: je prends soin de qqch, je m'en occupe, je m'y intéresse.    - curae est alicui de aliqua re: qqn prend soin de qqch.    - maxime mihi curae erit ut Ciceronem tuum videam cotidie, Cic. Q. Fr. 12: mon plus grand souci sera de voir tous les jours ton Cicéron.    - habere aliquid curae: avoir qqch à coeur.    - sic recipiunt, Caesari de augenda mea dignitate curae fore, Cic. Att. 11, 6, 3: ils promettent que César s'occupera d'accroître mes honneurs.    - mihi curae erit, quemadmodum... Cic.: j'aurai à coeur de... [st1]3 [-] conduite, surveillance, direction, administration, gestion; curatelle (t. de droit).    - cura rerum publicarum, Sall. J. 3, 1: la gestion des affaires publiques.    - cura annonae, Suet. Tib. 8: intendance des vivres.    - cura erarii, Suet. Aug. 36: administration du trésor public.    - cura operum publicorum, Suet. Aug. 37: administration des travaux publics.    - curam administrare, Dig.: être curateur. [st1]4 [-] occupation, travail, tâche; ouvrage (de l'esprit), livre, écrit; soin, culture (des champs).    - ii, quorum in manus cura nostra venerit, Tac.: ceux qui auront entre les mains ce fruit de notre travail.    - quorum inedita cura est, Ov.: ceux dont les ouvrages n'ont pas été publiés.    - quae cura boum sit, hinc canere incipiam, Virg. G. 1: quels soins il faut donner aux boeufs, voilà ce que maintenant je vais chanter. [st1]5 [-] soin, cure, traitement, remède; soin (pour la beauté), parure.    - cura aquae, quae sub cutem est, Cels. 2, 10: traitement de l'hydropisie.    - cura doloris, Cic.: traitement de la douleur.    - illa fuit lacrimis ultima cura meis (somnus), Prop. 1, 3, 46: ce fut le sommeil qui guérit enfin mes larmes.    - cura commendat faciem, Ov.: la parure rehausse la beauté.    - faciunt curā ne videantur anus, Ov.: grâce aux soins pour leur beauté, elles font leur possible pour ne pas paraître vieilles. [st1]7 [-] souci, ennui, inquiétude, sollicitude, tourment.    - cura et sollicitudo, Cic. Att. 15, 14, 3: souci et inquiétude.    - cura metusque Cic. Div. 2, 150: soucis et craintes.    - sine cura esse, Cic. Att. 12, 6, 4: n'avoir pas de souci.    - omnis quae me angebat de re publica cura, Cic. Br. 10: toute l'inquiétude qui me tourmentait au sujet de la république.    - mihi maxima cura est non de mea quidem vita, sed... Cic. Fam. 10, 1, 1: je suis très en souci non certes pour ma vie, mais...    - dare curas alicui, Hor. 4, 21: donner des soucis à qqn. [st1]8 [-] amour, souci amoureux; objet de l'amour.    - cura puellae, Prop. 3: l’amour pour une jeune fille.    - curae juvenis, Hor.: les peines de coeur de la jeunesse.    - tune meam potuisti tangere curam? Prop.: as-tu pu porter la main sur l'objet de mes soins? [st1]9 [-] au masc. surveillant, intendant.    - cura harae, Ov. H. 1: porcher.    - cura unus praetorii, Treb.: un intendant du prétoire.
    * * *
    cūra, ae, f. (arch. coira) [st1]1 [-] soin, diligence, attention.    - curā aliquid exsequi (cum cura aliquid exsequi), Liv.: faire soigneusement une chose.    - in aliqua re aliquid operae curaeque ponere Cic. Off. 1, 19: mettre dans qqch de l'activité et du soin.    - omni cura in aliquid incumbere, Cic. Fam.. 12, 24, 2: s'appliquer à qqch de toute sa sollicitude.    - omnes meas curas cogitationesque in rem publicam conferebam, Cic. Off. 2, 2: je consacrais aux affaires publiques tous mes soins et toutes mes pensées.    - quocum mihi conjuncta cura de publica re et de privata fuit, Cic. Lael. 15: avec lequel je m'occupais en parfaite union des affaires publiques et de nos affaires privées.    - cum cura et studio, Quint. 10, 7, 29: avec soin et application. [st1]2 [-] soin, souci, intérêt, prévoyance.    - mihi curae est (double dat.): j’ai à coeur de, je suis préoccupé de.    - res curae est mihi: je prends soin de qqch, je m'en occupe, je m'y intéresse.    - curae est alicui de aliqua re: qqn prend soin de qqch.    - maxime mihi curae erit ut Ciceronem tuum videam cotidie, Cic. Q. Fr. 12: mon plus grand souci sera de voir tous les jours ton Cicéron.    - habere aliquid curae: avoir qqch à coeur.    - sic recipiunt, Caesari de augenda mea dignitate curae fore, Cic. Att. 11, 6, 3: ils promettent que César s'occupera d'accroître mes honneurs.    - mihi curae erit, quemadmodum... Cic.: j'aurai à coeur de... [st1]3 [-] conduite, surveillance, direction, administration, gestion; curatelle (t. de droit).    - cura rerum publicarum, Sall. J. 3, 1: la gestion des affaires publiques.    - cura annonae, Suet. Tib. 8: intendance des vivres.    - cura erarii, Suet. Aug. 36: administration du trésor public.    - cura operum publicorum, Suet. Aug. 37: administration des travaux publics.    - curam administrare, Dig.: être curateur. [st1]4 [-] occupation, travail, tâche; ouvrage (de l'esprit), livre, écrit; soin, culture (des champs).    - ii, quorum in manus cura nostra venerit, Tac.: ceux qui auront entre les mains ce fruit de notre travail.    - quorum inedita cura est, Ov.: ceux dont les ouvrages n'ont pas été publiés.    - quae cura boum sit, hinc canere incipiam, Virg. G. 1: quels soins il faut donner aux boeufs, voilà ce que maintenant je vais chanter. [st1]5 [-] soin, cure, traitement, remède; soin (pour la beauté), parure.    - cura aquae, quae sub cutem est, Cels. 2, 10: traitement de l'hydropisie.    - cura doloris, Cic.: traitement de la douleur.    - illa fuit lacrimis ultima cura meis (somnus), Prop. 1, 3, 46: ce fut le sommeil qui guérit enfin mes larmes.    - cura commendat faciem, Ov.: la parure rehausse la beauté.    - faciunt curā ne videantur anus, Ov.: grâce aux soins pour leur beauté, elles font leur possible pour ne pas paraître vieilles. [st1]7 [-] souci, ennui, inquiétude, sollicitude, tourment.    - cura et sollicitudo, Cic. Att. 15, 14, 3: souci et inquiétude.    - cura metusque Cic. Div. 2, 150: soucis et craintes.    - sine cura esse, Cic. Att. 12, 6, 4: n'avoir pas de souci.    - omnis quae me angebat de re publica cura, Cic. Br. 10: toute l'inquiétude qui me tourmentait au sujet de la république.    - mihi maxima cura est non de mea quidem vita, sed... Cic. Fam. 10, 1, 1: je suis très en souci non certes pour ma vie, mais...    - dare curas alicui, Hor. 4, 21: donner des soucis à qqn. [st1]8 [-] amour, souci amoureux; objet de l'amour.    - cura puellae, Prop. 3: l’amour pour une jeune fille.    - curae juvenis, Hor.: les peines de coeur de la jeunesse.    - tune meam potuisti tangere curam? Prop.: as-tu pu porter la main sur l'objet de mes soins? [st1]9 [-] au masc. surveillant, intendant.    - cura harae, Ov. H. 1: porcher.    - cura unus praetorii, Treb.: un intendant du prétoire.
    * * *
        Cura, curae, Cure et soing, Soulci, Chagrin.
    \
        Amara curarum eluere. Horat. Nettoyer et oster du tout l'amaritude ou amertume des soulcis et chagrins, Destacher et desennuyer.
    \
        Foelix curarum. Stat. Qui met son soing, sa cure, et son estude à choses utiles et à luy prouffitables.
    \
        Frigus curarum. Ouid. Soulci et chagrin qui refroidist la personne, et empesche de faire quelque chose, qu'on feroit bien, si on avoit l'esprit delivré et joyeux.
    \
        Dare aliquid curae corporis. Quintil. Employer quelque peu de temps à penser et traicter son corps.
    \
        Argentaria cura. Terent. Soulci et chagrin de faulte d'argent. B.
    \
        Frigida cura thori. Stat. Quand un homme ou une femme ne se soulcie gueres et ne luy chault de coucher avec sa partie.
    \
        Insomnes curae. Claud. Qui gardent les gens de dormir.
    \
        Inuida. Horat. Envieuse du repos et bon temps ou aise des personnes.
    \
        Mortales curae. Sil. Les soulcis de ce monde.
    \
        Omni cogitatione curaque in aliquam rem incumbere. Cic. Y employer tout son soing et toute sa cure.
    \
        Sagaces curae. Horat. Qui prevoyent les choses de loing.
    \
        Tristes curae. Virg. Qui rend l'homme triste et melancholique.
    \
        Abducere curas alicui. Claud. Le desfascher et desennuyer, Le delivrer de soulci.
    \
        Curas adimere. Terent. Mettre ou jecter hors de soulci.
    \
        Cura aliquem afficere. Terent. Mettre en soulci.
    \
        Committere auribus alicuius fuas curas. Seneca. Les dire à autruy.
    \
        Consedit cura. Cic. Est cessee.
    \
        Demouere aliquem cura rerum. Tacit. Luy oster la charge des affaires.
    \
        Cura est negotii quid sit, aut quid nuntiet. Plaut. Je suis en soulci que ce peult estre, quelle affaire c'est.
    \
        Quos vt ego hodie seruem, cura maxima est. Plaut. Desquels je suis en tresgrand soulci comment je les pourray retenir.
    \
        Haec mihi nunc cura est maxima, vt necui mea Longinquitas aetatis obstet. Terent. Le plus grand soulci que j'ay, c'est que, etc.
    \
        Curae mihi est. Terent. Je m'en soulcie.
    \
        - is es profecto seruus spectatus Cui dominus curae est. Terent. Qui ha soulci de son maistre.
    \
        Sane curae est quorsum euenturum hoc siet. Terent. Certes je me soulcie qu'il adviendra de cela.
    \
        Sine cura esse. Cic. Ne se point soulcier.
    \
        Extendere curas in annum venientem. Virgil. Se soulcier du temps advenir.
    \
        Mortalibus curis exuere se. Sil. Se desvestir et descharger des soulcis et ennuis de ce monde, Se tuer pour mettre fin à ses ennuis.
    \
        Gerere curam pro aliquo. Virgil. Se soulcier de la personne ou des affaires d'aucun.
    \
        Curae habere rem aliquam. Sallust. Avoir soing de quelque chose, L'avoir pour recommandee.
    \
        Curas iniicere. Terent. Mettre en soulci.
    \
        Curae leues loquuntur, ingentes stupent. Seneca. Quand la personne ha un chagrin ou ennuy legier, elle en parle, ou s'en complaint, ou demande conseil pour y remedier: mais quand le chagrin ou ennuy est fort grand et excessif, elle demeure estonnee et toute esperdue, sans pouvoir parler, ne s'en plaindre.
    \
        Mitte hanc de pectore curam. Virg. Ne te soulcie plus de cela.
    \
        Ponere omnem curam in re aliqua. Cic. Mettre.
    \
        Ponere graues curas. Sil. Oster, Delaisser.
    \
        Populatur artus cura. Seneca. Amour amaigrit la personne.
    \
        Respondere curis alicui. Virgil. L'aymer autant qu'il nous aime.

    Dictionarium latinogallicum > cura

  • 2 vero

    [st1]1 [-] vērō, adv.: a - vraiment, à coup sûr, en vérité.    - c'est bien celui qui; veron serio? Plaut. Truc. 302: vraiment, sérieusement ? cf. Plaut. Cas. 711.    - adulescentulus, quem tu videre vero velles, Ter. 687: un jeune homme que tu voudrais voir à coup sûr.    - hercle vero serio, Ter. Ad. 975: par Hercule, vraiment sérieusement, cf. Ter. Eun. 393.    - magnifica vero vox, Cic. Off. 3, 1: mot admirable vraiment, cf. Cic. Off. 1, 89 ; 3, 1; 3, 34 ; 3, 99.    - nec vero est quicquam... Cic. Off. 1, 150: et il n'y a vraiment rien...    - haec ubi convenerunt, tune vero, Liv. 25, 8, 9: ces conventions faites, alors vraiment, alors décidément.    - quasi vero, Cic. Div. 2, 27: comme si vraiment.    - ironiquement multum vero haec eis jura profuerunt, Cic. Verr. 2, 5, 47, 124: vraiment, ces droits lui ont été d'une grande utilité.    - nisi vero: à moins que par hasard.    - nisi vero existimatis dementem P. Africanum fuisse, Cic.: à moins que vous pensiez que Scipion l'Africain avait perdu la raison.    - an vero? Cic. de Or. 1, 37: est-ce que vraiment? b - après forte ponctuation au vrai, de fait; la vérité c'est que.    - Cic. Mil. 12 ; 15; Br. 269; Mur. 46 II et vero, Cic. Br. 165: et au vrai, et de fait, cf. Cic. Or. 136.    - en tête d'une lettre ego vero, Cic. Att. 9, 9, 1: il est vrai que, cf. Cic. Fam. 7, 30, 1 c - dans l'intérieur d'une phrase, pour enchérir voire, voire même, et même.    - et per se et per suos et vero etiam per alienos, Cic. Mur. 45: et par lui et par les siens et même vraiment par des étrangers, voire même par, cf. Cic. Off. 1, 147.    - si quis esset aut si etiam umquam fuisset aut vero si esse posset, Cic de Or. 1, 76: cet homme, s'il existait, ou si même il avait jamais existé, voire, s'il pouvait exister [= allons même plus loin]. d - dans le dialogue oui.    - dixi hercle vero, Plaut. Mil. 367: oui, parfaitement, je l'ai dit, cf. Plaut. Stich. 597; Cic. Br. 300; Off. 2, 71; 3, 55; 3, 97.    - "in sententia permaneto" - "vero, nisi..." Cic. Mur. 65: "persiste dans ton sentiment" - "oui, vraiment, à moins que..."    - minime vero (non vero): non, pas du tout.    - num sermonem vestrum aliquem diremit noster interventus? --- 'minime vero', Africanus, Cic. Rep. 3, 44: est-ce que notre brusque arrivée aurait mis fin à votre conversation? — non, pas du tout, répondit Scipion.    - domi pluresne praesunt negotiis tuis? --- immo vero unus, Cic.: à Rome, tes biens sont-ils entre les mains de plusieurs intendants? - non certes, je n'en ai qu'un seul. e - après un impératif donc, eh bien!    - cape vero, Plaut. Bac. 1061: prends donc, prends seulement; prends, allons, voyons, cf. Plaut. Ep. 3 ; 723; Ter. Phorm. 435. [st1]2 [-] vērō, conj. de coord.: mais en vérité, mais; quant à.    - souvent c. le gr. δέ.    - ego vero sum paratus: quant à moi, je suis prêt.    - tres jam copiarum partes Helvetios id flumen traduxisse, quartam vero partem citra flumen Ararim reliquam esse, Caes. BG. 1, 12, 2: [informé] que les Helvètes avaient fait traverser le fleuve aux trois quarts de leurs troupes, mais que (ou et que) un quart restait en deçà de l'Arar, cf. Cic. Div. 2, 22; 2, 145; Nat. 1, 52, etc. II mais en vérité, mais: Cic. Fin. 4, 7; Sest. 143; Tusc. I, 82; Caec. 3; Off. 2, 27.    - Smyrnaei vero, Cic. Arch. 19: quant aux habitants de Smyrne, cf. Cic. Planc. 86; Rep. 1, 12, etc. [st1]3 [-] vēro, āre: - tr. - Enn. dire la vérité. [st1]4 [-] vĕro, ōnis, m. (c. veru]: A.-Vict. épée en plomb, fleuret.
    * * *
    [st1]1 [-] vērō, adv.: a - vraiment, à coup sûr, en vérité.    - c'est bien celui qui; veron serio? Plaut. Truc. 302: vraiment, sérieusement ? cf. Plaut. Cas. 711.    - adulescentulus, quem tu videre vero velles, Ter. 687: un jeune homme que tu voudrais voir à coup sûr.    - hercle vero serio, Ter. Ad. 975: par Hercule, vraiment sérieusement, cf. Ter. Eun. 393.    - magnifica vero vox, Cic. Off. 3, 1: mot admirable vraiment, cf. Cic. Off. 1, 89 ; 3, 1; 3, 34 ; 3, 99.    - nec vero est quicquam... Cic. Off. 1, 150: et il n'y a vraiment rien...    - haec ubi convenerunt, tune vero, Liv. 25, 8, 9: ces conventions faites, alors vraiment, alors décidément.    - quasi vero, Cic. Div. 2, 27: comme si vraiment.    - ironiquement multum vero haec eis jura profuerunt, Cic. Verr. 2, 5, 47, 124: vraiment, ces droits lui ont été d'une grande utilité.    - nisi vero: à moins que par hasard.    - nisi vero existimatis dementem P. Africanum fuisse, Cic.: à moins que vous pensiez que Scipion l'Africain avait perdu la raison.    - an vero? Cic. de Or. 1, 37: est-ce que vraiment? b - après forte ponctuation au vrai, de fait; la vérité c'est que.    - Cic. Mil. 12 ; 15; Br. 269; Mur. 46 II et vero, Cic. Br. 165: et au vrai, et de fait, cf. Cic. Or. 136.    - en tête d'une lettre ego vero, Cic. Att. 9, 9, 1: il est vrai que, cf. Cic. Fam. 7, 30, 1 c - dans l'intérieur d'une phrase, pour enchérir voire, voire même, et même.    - et per se et per suos et vero etiam per alienos, Cic. Mur. 45: et par lui et par les siens et même vraiment par des étrangers, voire même par, cf. Cic. Off. 1, 147.    - si quis esset aut si etiam umquam fuisset aut vero si esse posset, Cic de Or. 1, 76: cet homme, s'il existait, ou si même il avait jamais existé, voire, s'il pouvait exister [= allons même plus loin]. d - dans le dialogue oui.    - dixi hercle vero, Plaut. Mil. 367: oui, parfaitement, je l'ai dit, cf. Plaut. Stich. 597; Cic. Br. 300; Off. 2, 71; 3, 55; 3, 97.    - "in sententia permaneto" - "vero, nisi..." Cic. Mur. 65: "persiste dans ton sentiment" - "oui, vraiment, à moins que..."    - minime vero (non vero): non, pas du tout.    - num sermonem vestrum aliquem diremit noster interventus? --- 'minime vero', Africanus, Cic. Rep. 3, 44: est-ce que notre brusque arrivée aurait mis fin à votre conversation? — non, pas du tout, répondit Scipion.    - domi pluresne praesunt negotiis tuis? --- immo vero unus, Cic.: à Rome, tes biens sont-ils entre les mains de plusieurs intendants? - non certes, je n'en ai qu'un seul. e - après un impératif donc, eh bien!    - cape vero, Plaut. Bac. 1061: prends donc, prends seulement; prends, allons, voyons, cf. Plaut. Ep. 3 ; 723; Ter. Phorm. 435. [st1]2 [-] vērō, conj. de coord.: mais en vérité, mais; quant à.    - souvent c. le gr. δέ.    - ego vero sum paratus: quant à moi, je suis prêt.    - tres jam copiarum partes Helvetios id flumen traduxisse, quartam vero partem citra flumen Ararim reliquam esse, Caes. BG. 1, 12, 2: [informé] que les Helvètes avaient fait traverser le fleuve aux trois quarts de leurs troupes, mais que (ou et que) un quart restait en deçà de l'Arar, cf. Cic. Div. 2, 22; 2, 145; Nat. 1, 52, etc. II mais en vérité, mais: Cic. Fin. 4, 7; Sest. 143; Tusc. I, 82; Caec. 3; Off. 2, 27.    - Smyrnaei vero, Cic. Arch. 19: quant aux habitants de Smyrne, cf. Cic. Planc. 86; Rep. 1, 12, etc. [st1]3 [-] vēro, āre: - tr. - Enn. dire la vérité. [st1]4 [-] vĕro, ōnis, m. (c. veru]: A.-Vict. épée en plomb, fleuret.
    * * *
        Vero, Discretiua coniunctio: vt, Achilles quidem fortis suit, Vlysses vero astutus. Mais Ulysses estoit fin.
    \
        Ain'vero? Plaut. Une maniere de parler qu'on dit par courroux, Dis tu?
    \
        At vero nos. Cic. Mais nous aussi.
    \
        Aut vero. Cic. Ou aussi.
    \
        Ego vero. Une maniere de response. Cic. Quod scribis te audire me etiam mentis errore et dolore affici, mihi vero mens integra est. Certainement.
    \
        Quod laudas quia obliuisci me scripsi ante facta et dicta nostri amici, ego vero ita facio. Cic. Certainement je le fay ainsi.
    \
        Herus tuus vbi amabo est? TR. eia vero quasi non sit intus. Plaut. Voire vrayement comme s'il n'estoit point ceans.
    \
        Et vero. Cic. Tibi et fuit hoc semper facillimum, et vero esse debuit. Et certes.
    \
        Et vero etiam. Cic. Et illi ostendisti, et vero etiam mihi. Et certes à moy aussi.
    \
        Iam vero. Plin. Latifundia perdidere Italiam, iam vero et prouincias. Voire et desja.
    \
        Id vero. Terent. - sed eas fabulas factas prius Latinas scisse se se, id vero pernegat. Jehan cela il vous nie, ou C'est ce qu'il vous nie.
    \
        Ille vero, pro Imo vero, vel Ille etiam. Cic. Quid, inquies, remex ille de classe Coponii, non ne ea praedixit quae facta sunt? Ille vero et ea quidem quae eo tempore ne acciderent, timebamus. Mais qui plus est, cela aussi que, etc.
    \
        De Lepido vero, et Tullio, quod quaeris, illi vero non dubitant quin Caesari praesto futuri, in Senatumque venturi sint. Cic. Iceuls certainement ne, etc.
    \
        Ipse vero aer, qui natura maxime frigidus, minime est expers caloris: ille vero et multo quidem calore admistus. Cic. Mais.
    \
        Ita vero, Sane vero. Plautus. Terent. Parolles de mocquerie, Ouy vrayement, Ouy dea, Dieu scait que voire.
    \
        Mirum vero impudenter mulier si facit meretrix. Terent. Mais je vous prie que c'est une grande merveille si, etc. Par mocquerie.
    \
        Nisi vero existimatis, etc. Cic. Si d'adventure vous n'estimez, etc. Comme qui diroit, Je ne croy pas que vous estimiez, etc.
    \
        Sed ea vero sic agit, vt prorsus reticere nullo modo possit. Cic. Mais vrayement il fait, etc.
    \
        Tu vero. Terent. Quem tu vero videre velles Phaedria. Lequel certainement tu, etc.
    \
        Vero, in principio epistolae. Cic. Ego vero et tuum in discessu vidi animum, et meo sum ipse testis. J'ay certainement, etc.
    \
        Est vero probandum qui et summa voluntate cesserit, et egregia animi alacritate abfuerit. Cic. Mais que c'est bien chose à louer, de dire que celuy, etc. Dict par mocquerie.
    \
        Vero ironicôs, cum accusatiuo aliquando. Cic. Turpem vero actionem qua defenditur amplissimi authoritas ordinis contra crudelissimi gladiatoris amentiam. Mais que c'est une chose meschante de, etc.
    \
        Vero, Permittentis est, et concedentis. Cic. Orationes nobis veteres explicabis? Ego vero, inquam, Brute, sed in Cumano, etc. J'en suis content, je le vueil bien.
    \
        Quid igitur contra Brutum me dicturum putas? A. Tu vero, vt videtur: nam praefinire non est meum. Cic. Quant à toy, comme il te plaira.
    \
        Nec vero. Cic. Nihil porro igni vacuum videri potest, nec vero tangi quod careat solido. Ne aussi.

    Dictionarium latinogallicum > vero

  • 3 canor

        canor ōris, m    [1 CAN-], tune, sound, song, melody (poet. and late): mulcendas natus ad aures, O.: aeris, V.: lyrae, O.
    * * *
    song, vocal music; tune, melody; birdsong; music of instruments; poetic strain

    Latin-English dictionary > canor

  • 4 melos

        melos —, dat. ō, n, μέλοσ, a tune, air, strain, song, lay: melo Consimilis cantus, Att. ap. C.: longum, H.
    * * *
    song, tune, air, strain, lay, melody; hymn

    Latin-English dictionary > melos

  • 5 crusma

    tune, musical air; tune played on a stringed instrument (L+S)

    Latin-English dictionary > crusma

  • 6 carmen

    1.
    carmen, ĭnis, n. (old form cas-men, Varr. L. L. p. 86 Bip.) [Sanscr. çasto [p. 293] declaim, praise; cf.: camilla, censeo], a tune, song; poem, verse; an oracular response, a prophecy; a form of incantation (cf.: cano, cantus, and canto).
    I.
    In gen., a tune, song, air, lay, strain, note, sound, both vocal and instrumental (mostly poet.; in prose, instead of it, cantus; cf.

    also versus, numeri, modi): carmen tuba ista peregit ( = sonus),

    Enn. Ann. 508 Vahl.:

    carmine vocali clarus citharāque Philammon,

    Ov. M. 11, 317; cf.

    vocum,

    id. ib. 12, 157:

    per me (sc. Apollinem) concordant carmina nervis,

    id. ib. 1, 518; cf. id. ib. 11, 5;

    5, 340: solaque culminibus ferali carmine bubo Saepe queri,

    Verg. A. 4, 462; so id. G. 4, 514; Ov. M. 10, 453:

    cygnorum,

    id. ib. 5, 387; cf. id. ib. 14, 430; Mart. 13, 77:

    citharae liquidum carmen,

    Lucr. 4, 981; cf. id. 2, 506; Hor. C. 1, 15, 15:

    lyrae carmen,

    Prop. 2, 1, 9 Hertzb.:

    canere miserabile carmen,

    Ov. M. 5, 118:

    harundineum,

    id. Tr. 4, 1, 12:

    socialia carmina,

    id. H. 12, 139:

    barbaricum,

    id. M. 11, 163.—With allusion to playing on the cithara:

    hoc carmen hic tribunus plebis non vobis sed sibi intus canit,

    Cic. Agr. 2, 26, 68; cf. Aspendius.—Also the sound of waves, Claud. Cons. Mall. Th. 319; cf. Auct. Aetn. 295.—
    II.
    Esp., a composition in verse, a poem; poetry, verse, song, whether in a broader sense, of every kind of poetic production, epic, dramatic, lyric (opp. to prose and to cantus, the melody), or, in a more restricted sense, for lyric poetry.
    A.
    Cum hanc felicitatem non prosa modo multi sint consecuti sed etiam carmine, Quint. 10, 7, 19; cf. id. 1, 8, 2; 8, 6, 27; 10, 1, 95:

    perspicuum est, et cantus (melodies) tum fuisse rescriptos vocum sonis et carmina (words),

    Cic. Tusc. 4, 2, 3; id. de Or. 2, 8, 34; 3, 51, 197:

    carminibus cum res gestas coepere poetae Tradere,

    Lucr. 5, 1444:

    Maeonii carminis alite,

    Hor. C. 1, 6, 2:

    epicum carmen,

    Quint. 10, 1, 62:

    heroici sublimitas,

    id. 1, 8, 5; cf. Prop. 3 (4), 3, 16:

    Iliacum,

    Hor. A. P. 129:

    historia quodammodo carmen solutum,

    Quint. 10, 1, 31:

    Pierium,

    Lucr. 1, 946; 4, 21:

    tragicum,

    Hor. A. P. 220:

    carmina Livi,

    id. Ep. 2, 1, 69; cf. Tac. A. 11, 13:

    Saliorum carmina,

    Varr. L. L. 3, 26; 9, 61; Quint. 1, 6, 40; Hor. Ep. 2, 1, 86 Schmid.; cf. Liv. 1, 20, 4 al.:

    lyricorum carmina,

    Quint. 9, 4, 53; Prop. 4 (5), 6, 32:

    Aeolium,

    Hor. C. 3, 30, 13:

    Lydis remixto carmine tibiis,

    id. ib. 4, 15, 30; cf. id. Epod. 9, 5:

    carmen funebre proprie Naenia,

    Quint. 8, 2, 8:

    carmina quae in Phaeacum epulis canuntur,

    Cic. Brut. 18, 71; cf. id. ib. 19, 75:

    lascivum,

    Quint. 9, 4, 108:

    obscena,

    satirical, abusive poems, libels, Prop. 1, 16, 10;

    the same: famosum,

    Hor. Ep. 1, 19, 31 Schmid.:

    malum,

    id. ib. 2, 1, 153; id. S. 2, 1. 82 Heind.:

    obliquum,

    Stat. S. 1, 2, 27:

    probrosum,

    Tac. A. 4, 31; cf.:

    si quis carmen condidisset quod infamiam faceret flagitiumve alteri,

    Cic. Rep. 4, 10, 12; and Fragm. XII. Tab. 8, 1, ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 259 sq.; Fischer ad Cic. Tusc. 4, 2, 4.—Phrases:

    canere,

    Cic. Brut. 18, 71; Liv. 1, 20, 4 al.:

    cantare cui,

    Hor. C. 3, 1, 4:

    cantitare,

    Cic. Brut. 19, 75: CONDERE, XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; Lucr. 5, 1; Hor. S. 2, 1, 82; id. A. P. 436:

    contexere,

    Cic. Cael. 8, 18:

    disponere,

    Lucr. 3, 420:

    pangere,

    id. 1, 934; 4, 9:

    fingere,

    Hor. C. 4, 2, 32; id. Ep. 2, 1, 227; id. A. P. 331:

    dicere,

    id. C. 4, 12, 10; id. C. S. 8:

    dictare,

    id. S. 1, 10, 75; id. Ep. 2, 1, 110:

    docere,

    id. C. 2, 19, 1:

    ad umbilicum adducere,

    id. Epod. 14, 7:

    deducere ad sua tempora,

    Ov. M. 1, 4:

    fundere,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    componere ad lyram,

    Quint. 1, 10, 29; cf. id. 11, 2, 11.—
    B.
    Esp.
    1.
    In a restricted sense for lyric or epic poetry:

    carmine tu gaudes, hic delectatur iambis,

    Hor. Ep. 2, 2, 59 Schmid.; cf.:

    carmina compono, hic elegos,

    id. ib. 2, 2, 91: amabile carmen, i. e. a love poem or song, id. ib. 1, 3, 24.—And opp. to the drama for an epic or lyric poem:

    fabula, quae versatur in tragoediis atque carminibus,

    Quint. 2, 4, 2.—
    2.
    A part of a great epic poem, a book, canto:

    in primo carmine,

    Lucr. 6, 937. —
    3.
    A poetic inscription:

    et tumulum facite et tumulo superaddite carmen: Daphnis ego, etc.,

    Verg. E. 5, 42; id. A. 3, 287; Ov. M. 14, 442; id. F. 3, 547 al.—
    4.
    A response of an oracle, a prophecy, prediction:

    ultima Cumaei venit jam carminis aetas,

    Verg. E. 4, 4; so Ov. M. 6, 582; Liv. 1, 45, 5; 23, 11, 4; 25, 12, 4; 29, 10, 6; 38, 45, 3; Tac. A. 3, 63; 4, 43; 6, 12 al.—
    5.
    A magic formula, an incantation: MALVM, Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 28, 2, 4, § 17; cf.

    Fragm. XII. Tab. 8, 1, a. ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 260: polleantne aliquid verba et incantamenta carminum,

    Plin. 28, 2, 3, § 10: carmina vel caelo possunt deducere lunam;

    Carminibus Circe socios mutavit Ulixi,

    Verg. E. 8, 69 sq.; so id. A. 4, 487; Hor. Epod. 5, 72; 17, 4; id. S. 1, 8, 19; Prop. 2 (3), 28, 35; Ov. M. 7, 137; 14, 58; Quint. 7, 3, 7; Tac. A. 2, 69; 4, 22 al.—
    6.
    On account of the very ancient practice of composing forms of religion and law in Saturnian verse, also a formula in religion or law, a form:

    diro quodam carmine jurare,

    Liv. 10, 38, 10; 10, 41, 3; 31, 17, 9; 1, 24, 6 and 9; Plin. 28, 2, 3, § 12:

    cruciatus carmina,

    Cic. Rab. Perd. 4, 13; cf. id. Mur. 12, 26:

    lex horrendi carminis erat: duumviri perduellionem judicent, etc.,

    of a dreadful form, Liv. 1, 26, 6:

    rogationis carmen,

    id. 3, 64, 10.—
    7.
    Moral sentences composed in verses:

    Appii Caeci carmen,

    Cic. Tusc. 4, 2, 4; cf.:

    liber Catonis qui inscriptus est Carmen de moribus,

    Gell. 11, 2, 2:

    ut totum illud, VTI. LINGVA. NVNCVPASSIT., non in XII. tabulis, sed in magistri carmine scriptum videretur,

    Cic. de Or. 1, 57, 245:

    necessarium,

    id. Leg. 2, 23, 59.
    2.
    carmen, ĭnis, n. [1. caro], a card, for wool or flax, Venant. Ep. Praem. Carm. 6, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > carmen

  • 7 casmen

    1.
    carmen, ĭnis, n. (old form cas-men, Varr. L. L. p. 86 Bip.) [Sanscr. çasto [p. 293] declaim, praise; cf.: camilla, censeo], a tune, song; poem, verse; an oracular response, a prophecy; a form of incantation (cf.: cano, cantus, and canto).
    I.
    In gen., a tune, song, air, lay, strain, note, sound, both vocal and instrumental (mostly poet.; in prose, instead of it, cantus; cf.

    also versus, numeri, modi): carmen tuba ista peregit ( = sonus),

    Enn. Ann. 508 Vahl.:

    carmine vocali clarus citharāque Philammon,

    Ov. M. 11, 317; cf.

    vocum,

    id. ib. 12, 157:

    per me (sc. Apollinem) concordant carmina nervis,

    id. ib. 1, 518; cf. id. ib. 11, 5;

    5, 340: solaque culminibus ferali carmine bubo Saepe queri,

    Verg. A. 4, 462; so id. G. 4, 514; Ov. M. 10, 453:

    cygnorum,

    id. ib. 5, 387; cf. id. ib. 14, 430; Mart. 13, 77:

    citharae liquidum carmen,

    Lucr. 4, 981; cf. id. 2, 506; Hor. C. 1, 15, 15:

    lyrae carmen,

    Prop. 2, 1, 9 Hertzb.:

    canere miserabile carmen,

    Ov. M. 5, 118:

    harundineum,

    id. Tr. 4, 1, 12:

    socialia carmina,

    id. H. 12, 139:

    barbaricum,

    id. M. 11, 163.—With allusion to playing on the cithara:

    hoc carmen hic tribunus plebis non vobis sed sibi intus canit,

    Cic. Agr. 2, 26, 68; cf. Aspendius.—Also the sound of waves, Claud. Cons. Mall. Th. 319; cf. Auct. Aetn. 295.—
    II.
    Esp., a composition in verse, a poem; poetry, verse, song, whether in a broader sense, of every kind of poetic production, epic, dramatic, lyric (opp. to prose and to cantus, the melody), or, in a more restricted sense, for lyric poetry.
    A.
    Cum hanc felicitatem non prosa modo multi sint consecuti sed etiam carmine, Quint. 10, 7, 19; cf. id. 1, 8, 2; 8, 6, 27; 10, 1, 95:

    perspicuum est, et cantus (melodies) tum fuisse rescriptos vocum sonis et carmina (words),

    Cic. Tusc. 4, 2, 3; id. de Or. 2, 8, 34; 3, 51, 197:

    carminibus cum res gestas coepere poetae Tradere,

    Lucr. 5, 1444:

    Maeonii carminis alite,

    Hor. C. 1, 6, 2:

    epicum carmen,

    Quint. 10, 1, 62:

    heroici sublimitas,

    id. 1, 8, 5; cf. Prop. 3 (4), 3, 16:

    Iliacum,

    Hor. A. P. 129:

    historia quodammodo carmen solutum,

    Quint. 10, 1, 31:

    Pierium,

    Lucr. 1, 946; 4, 21:

    tragicum,

    Hor. A. P. 220:

    carmina Livi,

    id. Ep. 2, 1, 69; cf. Tac. A. 11, 13:

    Saliorum carmina,

    Varr. L. L. 3, 26; 9, 61; Quint. 1, 6, 40; Hor. Ep. 2, 1, 86 Schmid.; cf. Liv. 1, 20, 4 al.:

    lyricorum carmina,

    Quint. 9, 4, 53; Prop. 4 (5), 6, 32:

    Aeolium,

    Hor. C. 3, 30, 13:

    Lydis remixto carmine tibiis,

    id. ib. 4, 15, 30; cf. id. Epod. 9, 5:

    carmen funebre proprie Naenia,

    Quint. 8, 2, 8:

    carmina quae in Phaeacum epulis canuntur,

    Cic. Brut. 18, 71; cf. id. ib. 19, 75:

    lascivum,

    Quint. 9, 4, 108:

    obscena,

    satirical, abusive poems, libels, Prop. 1, 16, 10;

    the same: famosum,

    Hor. Ep. 1, 19, 31 Schmid.:

    malum,

    id. ib. 2, 1, 153; id. S. 2, 1. 82 Heind.:

    obliquum,

    Stat. S. 1, 2, 27:

    probrosum,

    Tac. A. 4, 31; cf.:

    si quis carmen condidisset quod infamiam faceret flagitiumve alteri,

    Cic. Rep. 4, 10, 12; and Fragm. XII. Tab. 8, 1, ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 259 sq.; Fischer ad Cic. Tusc. 4, 2, 4.—Phrases:

    canere,

    Cic. Brut. 18, 71; Liv. 1, 20, 4 al.:

    cantare cui,

    Hor. C. 3, 1, 4:

    cantitare,

    Cic. Brut. 19, 75: CONDERE, XII. Tab. ap. Cic. Rep. 4, 10, 12; Lucr. 5, 1; Hor. S. 2, 1, 82; id. A. P. 436:

    contexere,

    Cic. Cael. 8, 18:

    disponere,

    Lucr. 3, 420:

    pangere,

    id. 1, 934; 4, 9:

    fingere,

    Hor. C. 4, 2, 32; id. Ep. 2, 1, 227; id. A. P. 331:

    dicere,

    id. C. 4, 12, 10; id. C. S. 8:

    dictare,

    id. S. 1, 10, 75; id. Ep. 2, 1, 110:

    docere,

    id. C. 2, 19, 1:

    ad umbilicum adducere,

    id. Epod. 14, 7:

    deducere ad sua tempora,

    Ov. M. 1, 4:

    fundere,

    Cic. Tusc. 1, 26, 64:

    componere ad lyram,

    Quint. 1, 10, 29; cf. id. 11, 2, 11.—
    B.
    Esp.
    1.
    In a restricted sense for lyric or epic poetry:

    carmine tu gaudes, hic delectatur iambis,

    Hor. Ep. 2, 2, 59 Schmid.; cf.:

    carmina compono, hic elegos,

    id. ib. 2, 2, 91: amabile carmen, i. e. a love poem or song, id. ib. 1, 3, 24.—And opp. to the drama for an epic or lyric poem:

    fabula, quae versatur in tragoediis atque carminibus,

    Quint. 2, 4, 2.—
    2.
    A part of a great epic poem, a book, canto:

    in primo carmine,

    Lucr. 6, 937. —
    3.
    A poetic inscription:

    et tumulum facite et tumulo superaddite carmen: Daphnis ego, etc.,

    Verg. E. 5, 42; id. A. 3, 287; Ov. M. 14, 442; id. F. 3, 547 al.—
    4.
    A response of an oracle, a prophecy, prediction:

    ultima Cumaei venit jam carminis aetas,

    Verg. E. 4, 4; so Ov. M. 6, 582; Liv. 1, 45, 5; 23, 11, 4; 25, 12, 4; 29, 10, 6; 38, 45, 3; Tac. A. 3, 63; 4, 43; 6, 12 al.—
    5.
    A magic formula, an incantation: MALVM, Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 28, 2, 4, § 17; cf.

    Fragm. XII. Tab. 8, 1, a. ap. Wordsw. Fragm. and Spec. p. 260: polleantne aliquid verba et incantamenta carminum,

    Plin. 28, 2, 3, § 10: carmina vel caelo possunt deducere lunam;

    Carminibus Circe socios mutavit Ulixi,

    Verg. E. 8, 69 sq.; so id. A. 4, 487; Hor. Epod. 5, 72; 17, 4; id. S. 1, 8, 19; Prop. 2 (3), 28, 35; Ov. M. 7, 137; 14, 58; Quint. 7, 3, 7; Tac. A. 2, 69; 4, 22 al.—
    6.
    On account of the very ancient practice of composing forms of religion and law in Saturnian verse, also a formula in religion or law, a form:

    diro quodam carmine jurare,

    Liv. 10, 38, 10; 10, 41, 3; 31, 17, 9; 1, 24, 6 and 9; Plin. 28, 2, 3, § 12:

    cruciatus carmina,

    Cic. Rab. Perd. 4, 13; cf. id. Mur. 12, 26:

    lex horrendi carminis erat: duumviri perduellionem judicent, etc.,

    of a dreadful form, Liv. 1, 26, 6:

    rogationis carmen,

    id. 3, 64, 10.—
    7.
    Moral sentences composed in verses:

    Appii Caeci carmen,

    Cic. Tusc. 4, 2, 4; cf.:

    liber Catonis qui inscriptus est Carmen de moribus,

    Gell. 11, 2, 2:

    ut totum illud, VTI. LINGVA. NVNCVPASSIT., non in XII. tabulis, sed in magistri carmine scriptum videretur,

    Cic. de Or. 1, 57, 245:

    necessarium,

    id. Leg. 2, 23, 59.
    2.
    carmen, ĭnis, n. [1. caro], a card, for wool or flax, Venant. Ep. Praem. Carm. 6, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > casmen

  • 8 fulmen

    fulmen, ĭnis, n. [contr. from fulgimen, v. fulgeo], lightning that strikes or sets on fire, a thunderbolt (opp. fulgur, lightning).
    I.
    Lit.:

    placet Stoicis, eos anhelitus terrae cum se in nubem induerint ejusque tenuissimam quamque partem coeperint dividere atque dirumpere, tum et fulgores et tonitrua exsistere: si autem nubium conflictu ardor expressus se emiserit, id esse fulmen,

    Cic. Div. 2, 19, 44; cf. Sen. Q. N. 2, 16:

    non enim te puto esse eum, qui Jovi fulmen fabricatos esse Cyclopas in Aetna putes,

    Cic. Div. 2, 19, 43:

    inter fulmina et tonitrua,

    id. Phil. 5, 6, 15; cf.

    under II.: Phaëthon ictu fulminis deflagravit,

    id. Off. 3, 25, 94; cf.:

    Romulus lactens fulmine ictus,

    id. ib. 2, 21, 47 (for which more usually:

    e caelo ictus,

    Cic. Div. 1, 10, 16):

    fulmine tactus,

    Ov. Tr. 2, 144:

    fulminis ictu concidere,

    id. ib. 2, 20, 45:

    fulmine percussus,

    id. N. D. 3, 22, 57; cf. id. ib. 3, 35, 84:

    fulmina emittere... fulmen jacere,

    id. ib. 2, 19, 44 sq.:

    fulminis ictus evadere,

    Juv. 12, 17:

    fulmine justo ruere,

    id. 8, 92:

    ideo plurima aestate fiunt fulmina, qua plurimum calidi est,

    Sen. Q. N. 2, 57, 2:

    validum,

    Lucr. 6, 228:

    igniferum,

    id. 6, 379:

    caducum,

    Hor. C. 3, 4, 44:

    qualem ministrum fulminis alitem, etc.,

    id. ib. 4, 4, 1:

    quem (Periclem) fulminibus et caelesti fragori comparant comici,

    Quint. 12, 10, 24; cf.

    fulgeo, I. B.: ipse Pater corusca fulmina molitur dextra,

    Verg. G. 1, 330:

    fulmen erat, Genitor quae plurima caelo deicit,

    id. A. 8, 427:

    fulmina pauper creditur atque deos,

    Juv. 3, 145.—Respecting the nature of lightnings, and their religious interpretation [p. 791] among the Etruscans and Romans, cf. Sen. Q. N. 2, 12 sq.; Plin. 2, 51, 52, § 137; Serv. Verg. A. 1, 43; 230.—
    II.
    Trop., a thunderbolt, i. q. destructive power, crushing calamity:

    non dubitaverim me gravissimis tempestatibus ac paene fulminibus ipsis obvium ferre conservandorum civium causa,

    Cic. Rep. 1, 4 (so we should read, and not fluminibus; cf. the passage quoted above from Cic. Div. 2, 19, 43; besides, if the figure were that of waves, it would be expressed not by fluminibus, but by fluctibus; v. fluctus, II. B.); cf.:

    fulmina fortunae contemnere,

    id. Tusc. 2, 27, 66:

    juro per mea mala, has me in illo (puero) vidisse virtutes ingenii, ut prorsus posset hinc esse tanti fulminis (i. e. mortis pueri) metus, quod observatum fere est, celerius occidere festinatam maturitatem,

    Quint. 6 praef. § 10; cf. Liv. 45, 41, 1:

    quam fulmine justo Et Capito et Numitor ruerint, damnante senatu,

    Juv. 8, 92; cf. Liv. 6, 39, 7.—Of oratory:

    ain' tandem? insanire tibi videris (Paetus), quod imitere verborum meorum, ut scribis, fulmina? etc.,

    Cic. Fam. 9, 21, 1:

    (stilus) nec acumine posteriorum nec fulmine utens superiorum (al. flumine),

    id. Or. 6, 21.— Poet.:

    fulmen habent acres in aduncis dentibus apri,

    i. e. destructive power, Ov. M. 10, 550; cf. id. ib. 1, 305:

    (aper) Erectus setis et aduncae fulmine malae,

    Stat. Th. 2, 470; see fulmineus, II.: tune illum (Hannibalem), cum frons propior lumenque corusco Igne micat, tune illa viri, quae vertice fundit, Fulmina pertuleris, fiery flashings (of the eye), Sil. 11, 342.—Applied to the Scipios, as heroes and conquerors of the Carthaginians:

    Scipiades, belli fulmen, Carthaginis horror,

    Lucr. 3, 1034;

    imitated: duo fulmina belli Scipiadae,

    Verg. A. 6, 843:

    ubi nunc sunt fulmina gentis Scipiadae?

    Sil. 7, 106:

    duo fulmina nostri imperii, Cn. et P. Scipiones,

    these two thunderbolts of our empire, Cic. Balb. 15, 34.—Prov.:

    Fulmen est, ubi cum potestate habitat iracundia,

    Pub. Syr. 184 Rib.

    Lewis & Short latin dictionary > fulmen

  • 9 demum

    1) при местоимениях: именно (ille d. C; quae d. causae? CC)
    2) лишь, только
    ita d., ut Just — при том лишь условии, что
    nunc d. Pl, Ter, C etc.теперь лишь
    tum (tune) d. Pl, C etc.тогда лишь
    (= denique) наконец
    ut d. palam factum est Su — когда (это) стало, наконец, общеизвестным

    Латинско-русский словарь > demum

  • 10 quaero

    sīvī (iī), sītum, ere
    1) искать, разыскивать (aliquem Enn, Ter, Cs etc.; occasionem Cs)
    q. causam alicujus rei C — искать случая (повода) к чему-л.
    quicquid quaerĭtur, optimum videtur Pt — что в спросе, то и кажется самым лучшим
    ne et vetera et externa quaeram C — чтобы не искать мне примеров ни в древности, ни среди иноземцев
    2) требовать, нуждаться (illud quaerit eloquentiam C; salictum humidum locum quaerit Vr)
    3) напрасно искать, не находить ( Siciliam in uberrimā Siciliae parte C)
    4) стараться приобрести, домогаться, добиваться ( immortalitatem sibi morte C); приобретать, стяжать (amorem sibi Eutr; gloriam armis Sl; superbia quaesīta merĭtis H)
    q. aliquid alicui C etc. — стараться доставить кому-л. что-л.
    q. invidiam in aliquem C — стараться возбудить ненависть к кому-л.
    5)
    а) зарабатывать (nummos manu C; denique sit finis quaerendi H)
    б) приобретать (imperium flagitio quaesitum T)
    6) стараться узнать, разузнавать, расспрашивать ( iracundiae causam Pt)
    q. aliquid ab (de, ex) aliquo C, Cs etc. — расспрашивать кого-л. о чём-л.
    si verum quaerĭmus C — если мы хотим знать правду, т. е. по правде говоря
    quid quaeris? или noli q. C — о чём (тут) спрашивать, т. е. коротко говоря
    reservemus ista tune quaesituri, quum... Sen — отложим обсуждение этого до того, как...
    quaerĭtur belli exitus, non causa SenT — дело в исходе войны, а не в (её) причине
    8) вести следствие, вести расследование, расследовать (de morte alicujus C; crimen C; q. in aliquem Sl); допрашивать (tormentis omnibus C). — см. тж. quaesitus

    Латинско-русский словарь > quaero

  • 11 quis

    I (subst. и adj.), quid (subst.)
    1) кто, который, какой, что
    quis horno est Ter или nuis tu? C — кто это (здесь, там?)
    me adesse quis (v. l. aliquis) nuntiate Pl — эй, кто-нибудь, доложите о моём приходе
    2) (= aliquis, aliquid) (преим. после si, nisi, ne, num и др.) кто-л., что-л.
    si quid accĭdat C — если что-л. случится
    dixerit quis C — кто-нибудь (пожалуй) скажет (возразит). — см. тж. quid II
    II quīs (=quibus) арх. dat. /abl. pl. к qui I

    Латинско-русский словарь > quis

  • 12 siquando

    sī-quandō adv. (тж. раздельно)
    если когда-л., если же, если уж O etc.
    s. taceant omnes, tune sortito coguntur dicere C — (по сиракузскому обычаю) если все молчат, то оратор назначается жеребьёвкой

    Латинско-русский словарь > siquando

  • 13 tun

    tūn (= tune)

    Латинско-русский словарь > tun

  • 14 uter

    I utris m. (pl. тж. utria LM, Eccl)
    1) кожаный мех, бурдюк (u. vini Pl; inflati utres travexerunt Hispanos L)
    2) чванный, высокомерный человек ( inflare utrem tumidis sermonibus H)
    II uter, utra, utrum (gen. īus, поэт. иногда ĭus; dat. ī)
    1) который из обоих (u. nostrum: tune an ego? C)
    neque (nec) u. Lcrneuter
    2) какой-л. из обоих, кто-л. из двух
    si u. velit C — если кто-л. (какая-л. из обеих сторон) пожелал бы
    3) ( редко) который (из многих)
    ambigitur u. utro sit prior H — идёт спор, кто (из римских писателей) выше
    III uter, erī m. Caec = uterus

    Латинско-русский словарь > uter

  • 15 vero

    I vērō adv. [ verus ]
    1) в самом деле, действительно, подлинно, право (же)
    ego v. cupio te ad me venire C — я очень хочу, чтобы ты приехал ко мне
    multam v. operam frustra consumpsi C — поистине, немало труда я потратил зря
    nec v. non C etc. — и (уж) во всяком случае, и бесспорно
    enim v. Ter, C etc. — да, действительно
    immo v. — напротив, как раз наоборот
    pluresne praesunt negotiis tuis? — Immo v. unus C — и многие ведают твоими делами? — Да нет же, всего один (человек)
    minime v. C — да нет же, совсем нет, нисколько
    2) ну да, конечно, безусловно
    dixi hercle v. Pl — да, конечно, я (это) сказал
    haec ubi convenerunt, tune v... L — когда об этом договорились, тогда, разумеется...
    3) (при imper.) же, всё же
    cape v. Plда возьми же
    minue v. iram Ter — да ну же, поубавь ты (свой) гнев
    4) (на втором месте) даже, прямо-таки
    musica (Romanis) moribus abest..., saltare v. etiam in vitiis ponitur Nep — музыка чужда римским нравам... ну, а что касается пляски, то она просто считается пороком
    is, si quis esset, aut si etiam unquam fuisset, aut v. si esse posset C — если бы такой человек был, или если бы он хотя бы когда-л. существовал, или, скажем даже, если бы мог он (вообще) существовать
    5) (при противопоставлениях, на втором месте) же, однако, всё же, что касается (frons, oculi persaepe mentiuntur, oratio v. saepissime C)
    tres jam copiarum partes Helvetios id flumen traduxisse, quartam v. partem citra flumen Ararim reliquam esse Cs — (Цезарь узнал, что) гельветы уже переправили через эту реку три четверти (своих) войск, четвёртая же часть осталась по эту сторону реки Арар
    II vēro, —, —, āre арх.
    satin' vates verant aetate in agunda? Enn ap. AG — что же, правду говорят прорицатели в своих предсказаниях будущего?
    III vero, ōnis m. AV = veru 2.

    Латинско-русский словарь > vero

  • 16 cura

    cūra, ae, f. (arch. coira aus *coisa; vgl. pälign. coisatens »curaverunt«), das Sichangelegenseinlassen = die Sorge, I) = επιμέλεια, die Sorge, Fürsorge, 1) im allg., die angelegentliche Bemühung, das angelegentliche Bestreben, die Sorgfalt, das Interesse, die Teilnahme, die Beachtung, Rücksichtnahme, die Aufmerksamkeit, das Augenmerk, die Achtsamkeit (Ggstz. neglegentia; oft verb. cura et diligentia, cura ac diligentia, cura diligentiaque, tutela atque cura, opera curaque, cura atque opera, studium curaque, cura et cogitatio, cogitatio curaque, cura et od. ac labor), cura acris, Quint., acris cura diligentiaque, Cic.: intenta (intentior, intentissima), Liv.: magna (maior, maxima), Quint.: non mediocris, Planc. in Cic. ep.: minor, Quint.: nimia, Quint.: c. publica (die S. für das allgemeine Wohl), Ggstz. c. privata, Liv. – cum cura, zB. saucios reficere, Liv.: omnes milites sepelire, Curt.: omnia speculari, Liv.: so auch cum magna cura, zB. parare omnia, Sall.: magna cum cura atque diligentia, zB. scribere alqd, Cic.: cum maxima cura, zB. ultum ire iniurias, Sall.: summa cum cura, zB. exsequi alqd, Liv.: non sine cura, zB. rem administrant, Sall.: finis vitae extraneis non sine cura fuit, fand Teilnahme bei den Ausw., Tac. – u. sine cura deûm evenire (sich ereignen), Tac. (vgl. Heraei stud. crit. p. 73). – u. bl. magnā curā, zB. alere equum, Suet.: ea non maiore curā praecepta ab ducibus sunt quam ab militibus observata, Liv. - m. obj. Genet., agrorum nimia c. (allzu großes Interesse am Landbau) et sollicitior rei familiaris diligentia, Quint.: c. sui, für sich, für die Selbsterhaltung, Sen.: cura rei publicae, Interesse am St., Cic. u. Sall.: legum, Beachtung, Beobachtung der G., Quint.: c. rerum, verborum, sorgfältige Wahl, Quint.: c. bonarum rerum, c. humanarum rerum, Interesse, Teilnahme an usw., Sall.: rerum alienarum cura (zB. difficilis est), Cic.: assidua et perpetua c. salutis tuae, Cic. – cura habendi, Habsucht (πλεονεξία), Phaedr.: cura diversa sciscitandi, Tac.: cura colendi, S. in der Pflege, sorgfältige Pflege (des Gartens), Verg.: singularis cura (Schonung) frugum, agrorum, hominum, urbium, Vell. – m. de (in betreff) u. Abl., studium tuum curaque de salute mea nullā me novā voluptate affecit, Brut. in Cic. ep.: gratissima est mihi tua cura de illo meo primo et maximo mandato, Cic. – m. pro u. Abl., divina pro nobis cura, Augustin. conf. 7, 19 in. (vgl. unten curam agere pro etc. u. est cura pro etc.). – m. Verben, abicere curam (Interesse an) rei publicae, Cic., od. omnem suam curam de re publica, Cic. – adhibere curam in capris et ovibus parandis (Ggstz. neglegentem esse in amicis eligendis), Cic.: adhibere magnam curam diligentiamque in valetudine sua tuenda, Nep.: de sacerdotio tuo quantum curam ad-hibuerim, cognosce ex iis litteris, quas etc., Cic.: non mediocris adhibenda mihi est cura, ut etc., Planc. in Cic. ep. – agere curam alcis rei od. alcis u. de alqa re od. de alqo od. pro alqo, für etw. od. jmd. Sorge od. Fürsorge tragen, an etw, od. jmd. Interesse nehmen, sich um etw. od. jmd. bekümmern, sich etw. angelegen sein lassen (s. Burm. u. Ruhnk. Ov. her. 12, 302), zB. curam corporis diligentissime, Sen.: curam libertatis, Sall.: curam humanarum rerum (v. den Göttern), Plin. u. Quint.: curam sui, Sen.: curam civium, Liv.: curam pro nobis hospitis, uxor, agas, Ov.: curam de Samnitibus, non de se, Liv. – avocare curam alcis, die Aufm. jmds. abziehen, jmd. zerstreuen, Col. – capit alcis animum cura sacrorum et caerimoniarum, Liv. – conferre magnam curam in alcis salutem diligentiamque, Cic.: conferre omnem suam curam atque operam ad philosophiam, Cic. – cosumere in alcis salute omnem suum laborem, omnem operam, curam, studium, Cic.: istorum in dialecticis omnis cura consumitur, Cic. – defungi (loswerden) eā curā, Liv. – desiderare (erfordern) acrem curam diligentiamque, Cic. – curam hanc dimittere, Ov.: non dimittere istam curam, Cic.: dimittere omnem curam suorum, sich um die Seinigen gar nicht weiter bekümmern, Suet. – distendere alcis curam, jmds. Sorgfalt nach allen Seiten in Anspruch nehmen, jmd. gehörig beschäftigen, Col. 8, 2, 7 u. 12, 46, 1 (versch. von curas distendere, s. no. II, 1). – est cura alcis, m. pro u. Abl., publica cura est pro moenibus istis, Ov.: m. ut u. Konj., medici cura esse debet, ut etc., Cels.: m. ne u. Konj., haec mea cura est, ne quid tu perdas, Hor.: una erat cura, ne inultus occĭderet, nur darauf war sein Augenmerk gerichtet, daß er nicht usw., Curt. – est alqs cura alci od. alcis, cura pii dis sunt (Riese cura deûm di sunt) et qui coluere, coluntur, Ov. met. 8, 724 (715). – est alci cura alcis rei od. alcis, es trägt jmd. Sorge für etw. od. einen, nimmt Interesse an etw., richtet sein Augenmerk auf etw., bekümmert sich um etw. od. jmb., zB. Romanis interim arcis Tarentinae praesidiique, quod ibi obsideretur, cura est, Liv.: quodsi hominibus bonarun rerum tanta cura esset, quanto studio aliena petunt, Sall.: artium ingenuarum tibi maxima cura est, Ov.: cura tibi non est hospitis ulla tui, Ov. – cura est od. alci cura est m. folg. Infin., cura comere capillum fuit, Sen.: cura finitimos vincere maior erat, Ov.: praeverti ad Armenios instantior cura fuit, Tac.: ingens cura est mis cordibus aequiperare, Enn. fr.: nulli cura fuit externos quaerere divos, Prop.: nec sit mihi cura mederi, Verg. – alci cura est m. folg. ne u. Konj., haec mea cura est, ne quid tu perdas neu sis iocus, Hor.: inter quae maxima erat cura duci (war das Hauptaugenmerk des F. darauf gerichtet), ne qua exprobratio cuiquam veteris fortunae discordiam inter ordines sereret, Liv.: u. cura est alcis m. folg. indir. Fragesatz, neque senatus in eo cura, an imperii extrema dehonestarentur,Tac. ann. 4, 74. – est alqd intentioris curae, zB. custodiae vigiliaeque et ordo stationum intentioris curae erant, Liv. – est alci alqd od. alqs curae od. est alci curae de alqa re, es ist jmdm. eine Sache od. Pers. zur Sorge, d.i. ein Gegenstand der Sorge, Fürsorge, es läßt sich jmd. eine Sache od. Pers. zur Sorge sein, angelegen sein, zB. tibi erit eidem, cui salus mea fuit, etiam dignitas curae, Cic.: Caesar pollicitus est sibi eam rem curae futuram, Caes.: propinqui, quibus est puella curae, Catull.: rati sese dis immortalibus curae esse, Sall.: ergo illi curae contigit esse tuae, Ov.: de ceteris senatui curae fore, Sall.: de Tirone mihi curae est, Cic. ep.: mihi magnae curae tua vita et dignitas est, Anton. in Cic. ep.: salutem eius regis senatui populoque Romano magnae curae esse, Cic.: ei permagnum et perhonorificum videbatur senatui populoque Romano tantae curae esse salutem suam, Cic.: non enim tibi ea res maiori curae aut est aut erit quam mihi, Cic.: ceterum magis vis morbi ingravescens curae erat terroresque ac prodigia, Liv. 4, 21, 5: ceterum eo tempore minus ea bella quae gerebantur curae patribus erant, quam exspectatio nondum coepti cum Antiocho belli, Liv. 35, 23, 1: in eorum periculis non secus absentes quam praesentes amicos Attico esse curae, Nep. Att. 12, 5: so auch alci curae est m. folg. ut od. ne u. Konj., zB. velim tibi curae sit, ut aliquid istinc bestiarum habeamus, Cael. in Cic. ep.: magis curae est magisque adformido, ne is pereat aut corrumpatur, Plaut.: in primis tibi curae sit, ne mihi tempus prorogetur, Cic.: patribus aeque curae fuisse, ne qua iniuria in eos oreretur, Liv.: alci curae est m. folg. indir. Fragesatz, zB. quo magis quae agas curae sunt mihi, Ter.: omnibus civitatibus Graeciae et Asiae curae erat, quid Eumenes in senatu egisset, Liv.: mihi maiori curae est, quemadmodum vobis gratiam referam, quam etc., Cic.: mihi non minori curae est, qualis res publica post mortem meam futura sit, quam qualis hodie sit, Cic.: quin id erat curae, quo pacto cuncta tenerem, Hor.: nisi sane curae sit (von Interesse für mich ist), quorsum eventurum hoc siet, Ter. – alci curae est m. Infin., zB. erit mihi curae explorare provinciae voluntatem, Traian. in Plin. ep.: magnae veteribus curae fuit gratiam dicendi et paribus et contrariis acquirere, Quint.: eligere modo curae sit (nur sei man in der Auswahl vorsichtig), Quint. – u. alci curae est m. Acc. u. Infin., tibi curae est sentire cives tuos, quanto per te onere leventur, Liv. 30, 31, 3. – plus exigere (erfordern) laboris et curae, Quint. – habere curam alcis rei od. alcis, für etw. Sorge tragen, auf etw. Sorgfalt verwenden, an etw. od. jmd. Interesse nehmen, sich um jmd. od. etw. bekümmern, sich etw. angelegen sein lassen, zB. libertatis, Sall.: rerum divinarum. Liv.: in primis pacis tuendae, Suet.: serendi (arborem turis), Plin.: Ausoniae gentis, v. den Göttern, Ov.: delectus multo intentiorem quam alias curam habebat, Liv. – so auch habere curam de od. in alqa re, zB. de vita communi omnium curam publicaeque rei constitutione habere, Vitr. 1. praef. § 2: in ea (re publicā) cognoscenda multam magnamque curam habui, Ps. Sall. de rep. 2, 1, 3. – u. habere alqm od. alqd curae od. sibi curae, zB. petitionem alcis c. h., Sall.: nec aliter universos quam membra partesque imperii c. h., Suet.: me ut id mihi habeam curae rogas, Varro: eos tibi et rem, de qua misi, velim curae habeas, Cael. in Cic. ep.: u. so curae sibi habere m. Infin., zB. ut ille ex ultimis terris, quid ageret, curae sibi haberet certiorem facere Atticum, Nep. Att. 20, 4: curae habere m. folg. ut u. Konj., habebo itaque curae, ut te meliorem tibi reddam quam accepi, Sen. de ben. 1, 8, 2: curae habere m. folg. Relativsatz, sapienter habeatis curae, quae imperavi atque impero, Plaut. Men. 991: u. absol. curas habere, alle mögliche Sorgfalt anwenden, nichts vernachlässigen, Iustin. 43, 4, 11. – impendere curam alci rei, zB. rei domesticae, Phaedr.: u. so acrem quam maxime curam spei futuri oratoris, Quint. – incumbere onmi cogitatione curāque in rem publicam, Cic.: dagegen incumbe in eam curam od. totā mente incumbe in hanc curam, laß das deine angelegentliche Sorge sein, Cic. – at mihi cura non mediocris inest, fontes ut adire remotos queam, Hor. sat. 2, 4, 93 sq. – intendere curam alcis, jmds. Aufmerksamkeit spannen, zB. gens bellicosa... curam regis intenderat, ließ den K. auf seiner Hut sein, Curt.; dagegen curam intendere in alqd, die Aufmerksamkeit, sein Augenmerk auf etw. richten, zB. in quem omnes intenderat curas, Curt.: dum omnium cura in Veiens bellum intenta est, Liv.: u. m. folg. indir. Fragesatz, non intenta cuiusquam cura, quae firmitudo (coriorum), quae mensura, ohne daß jemand genau darauf geachtet hätte, Tac. – ne Syphacis quidem reconciliandi curam ex animo mittere, den Gedanken nicht aufgeben, Liv. – ponere curam et aegritudinem, Cic.: ponere curam alcis rei, die S. für etw. beiseite lassen, sich nicht weiter um etw. bekümmern, zB. positis omnium aliarum rerum curis, mit Hintansetzung aller andern Geschäfte, Liv. – aber ponere curam in alqa re, Sorgfalt, Aufmerksamkeit richten, verwenden, zB. omnem curam in siderum cognitione, Cic.: omnis mihi cura et opera posita est in hominum periculis defendendis, Cic. – postulare (erfordern) minorem curam, Quint. – remittere curam diligentiamque, nachlassen in usw., Caes.: omnem curam belli remittere, Liv.: omnes curas referre ad alqm et in eo consumere, Cic. – stimulare curam, zB. ne fames quidem, quae mutas accenderet bestias, curam stimulare posset, Liv. – suscipere curam, es sich eine Sorge sein lassen, darauf sein Augenmerk richten, m. folg. ut od. ne u. Konj. od. folg. indir. Fragesatz, zB. suscipe curam et cogitationem dignissimam tuae virtutis, ut Caesarem et Pompeium perfidiā hominum distractos in pristinam concordiam reducas, Balb. in Cic. ep.: quod magnam curam suscipiebat (weil er sich wohl hütete), ne quo temere progrederetur, Auct. b. Alex.: hanc quoque suscipe curam, quemadmodum experiamur, Cic. – sustinere maximam curam belli, die schweren u. sorgenvollen Kriegslasten zu tragen haben, Cic. – omni mente in ea cogitatione curaque versari, ut etc., Cic.: omnis cura mea solet in hoc versari semper, si possim, ut boni efficiam aliquid dicendo, Cic.: vincere omnes curā, vigilantiā, patientiā, Nep. – So nun insbes.: α) das Interesse für etw. Neues, die Neugierde, cura ingenii humani, die dem Menschen angeborene Neugierde, Liv. 21, 22, 7 (u. dazu Fabri): inerat cura insita mortalibus videndi congredientes nobilem regem et... legatos, Liv. 42, 39, 3. – β) das wissenschaftliche Streben, das Studium, die Forschung, cura et meditatio (Nachdenken), Tac. dial. 16; vgl. Tac. Agr. 10. – Plur., sapientis animus cum his habitans pernoctansque curis, Cic. Tusc. 5, 69. – dah. meton. = die ausstudierte Schrift, die Ausarbeitung, Arbeit, c. recens, Ov., nova et recens, Tac.: ii, quorum in manus cura nostra venerit, Tac.: essent et iuvenes, quorum inedita cura est, Ov.; dimissā priore curā novae cogitationi toto pectore incumbam, Tac.: Plur.: condere victuras temptem per saecula curas, Mart. 1, 107, 5.

    2) die Fürsorge = die Besorgung, Behandlung, Abwartung, Wartung, Pflege, Aufsicht, a) die landwirtsch. Pflege, Zucht, Pelusiacae lentis, Verg. georg. 1, 228: quae cura boum, qui cultus habendo sit pecori, Verg. georg. 1, 3. – b) die physiche Pflege des Körpers, bes. auch die verschönernde, das Ordnen, Schmücken, der Putz, wie θεραπεία (s. Broukh. Prop. 2, 12 [14], 28. Gronov Obss. 1, 23 p. 98 Fr.), m. subj. Genet., cura mulierum, Phaedr. – m. obj. Genet., c. corporis, Quint.: formae, Sen.: comae, Prop.: capillorum, Suet.: cura cultusque feminarum, Liv. – c) die Krankenpflege, α) des Wärters usw., die Pflege, saucios sustentare curā, Tac. ann. 4, 63. – β) des Arztes, die Behandlung, Heilung, Kur (griech. θεραπεία) c. morbi, Iustin.: c. aquae, quae inter cutem est, Cels.: si quid cura levarit, Cels.: cum omnem curam fata vincerent, Vell.: Plur., curae aegrescentium, Macr. sat. 7, 4, 6. – übtr., relinquebatur simplex illa iam cura doloris tui, Cic. ep. 5, 16, 5: illa fuit lacrimis ultima cura meis (v. Schlafe), Prop. 1, 3, 46. – d) die Besorgung einer Leiche (griech. κήδευσις), quibus ea (mater) funeris sui curam demandarat, Suet. Tib. 51, 2; vgl. Tac. hist. 5, 5. – e) die Besorgung der Götter, cura deorum, der Gottesdienst (griech. θεραπεία θεῶν), Liv. 6, 41, 9. Iustin. 41, 3, 6. – f) die Fürsorge für jmd. od. etw. = die Aufsicht über jmd. od. etw., die Hut, Obhut, α) über jmd.: c. dominae, Ov.; vgl. vollst. dominam servandi cura, Ov.: filium regis non sub hospitum modo privatorum custodia, sed publicae etiam curae ac velut tutelae esse velle, Liv. – bes. des Erziehers, der Erzieherin, c. susceptorum semel adulescentium, Quint.: suum sororisque filios in eadem cura habere, Liv.: alci sororis suae nepotum curam delegare, Quint. – β) über etw.: omnes, quibus vivaria, armenta, alvearia, piscinae, aviaria in cura erant, alle Tierwärter, Hirten, Bienen-, Fisch-, Vogelwärter, Plin. 8, 44. – g) meton.: α) der Pfleger, Wärter, Aufseher, immundae cura fidelis harae (v. Schweinehirten Eumäus), Ov. her. 1, 104 (vgl. no. 3, a, β, ββ). – β) der Gegenstand der Fürsorge, der Schützling, Pflegling, Liebling, c. deûm (v. Anchises), Verg.: ipse Veneris iustissima cura, Dardanius puer, Verg.: tua cura, palumbes, Verg.: absunt, mea cura, sodales, Ov.: Roscia te salutat, cura communis, Sidon.: Lydia (ein Gedicht des P. Val. Kato) doctorum maxima cura liber, Ticida poët. bei Suet.

    3) die Fürsorge = die verwaltende, leitende Besorgung, Pflege, die Verwaltung, Leitung (das Kommando), die Aufsicht, a) übh.: α) eig.: c. rerum domesticarum, die Verwaltung des Hauswesens, die Hauswirtschaft (οίκονομία), Quint. 3, 3, 9: patrimonii sui curam mandare alci, Sen. de ben. 4, 27, 5. – bes. als Staatsamt, magistratus et imperia et omnis cura rerum publicarum, Sall.: u. so cura rei publicae, Liv., u. cura rerum, Tac.: u. speziell c. urbis, Liv.: aerarii, annonae, Suet.: tabularum publicarum, die V. des öffentl. Schuldbuchs, V. des Staatsärars, Tac.: operum publicorum, Suet.: c. viarum, aquarum, alvei Tiberis, frumenti populo dividendi, Suet.: c. navium, Flottenverwaltung, Tac.: c. legionis armandae, Tac. – alqm ad curam rei publicae admovere, Suet., Ggstz. alqm curā rerum demovere, Tac.: provincias ad suam curam transferre, Suet.: aspenari curam urbis (Stadtpflege, Leitung der städtischen Angelegenheiten) ut ingratam ignobilemque, Liv.: curam ordinandarum bibliothecarum in porticu Octaviae suscipere, Suet.: alci delegare curam providendae tempestatis, die Gewitterwache übertragen, Sen.: curam atque onus Germanici belli Druso delegare, Vell.: obsidionem demandare in curam collegae, Liv.: alci arcis curam mandare, Curt.: curam peditum Paulinus, equitum Celsus sumpsere, Tac.: Equitius, cui tunc erat cura palatii credita, der damalige Hausmarschall, Amm. – β) meton., αα) die Besorgung = die Mühwaltung, Obliegenheit, das Geschäft, hi (delecti) vel aetate vel similitudine curae patres appellabantur, Sall.: hanc curam tibi iniungo, Plin. ep.: in bello in aliqua maiuscula cura negotiove versari, Cic.: est minutioris curae m. folg. Infin., es ist ein allzu kleinliches Geschäft, Quint. 8, 6, 28. – bes. im Plur. (Ggstz. remissiones u. dgl.), nondum ad curas intentus, Tac.: cum sumus necessariis negotiis curisque vacui, Cic.: iam vero tempora curarum remissionumque divisa, Tac.: divisae inter Tutorem et Classicum curae, Tac.: tam humiles et sordidas curas alii mandare, Plin. ep. – ββ) der Aufseher, cura praetorii unus, Haushofmeister, Treb. Poll. Claud. 14, 11: Saturninus ex cura palatii, gewesener Hausmarschall, Amm. 22, 3, 7. – b) die Vormundschaft, Kuratel, curam gerere, administrare, ICt.

    II) wie φροντίς, die Sorge = die Besorgnis, besorgte Teilnahme (Ggstz. gaudium, laetitia; Synon. u. stärkerer Begriff sollicitudo, Kummer, Bekümmernis, s. Plin. ep. 2, 11, 15: dah. oft verb. cura et sollicitudo, sollicitudo et cura, cura et angor, cura et angor animi mei), 1) im allg.: domitor curarum (v. Schlaf), Sen. poët.: curarum milia, Prop. – expers curae od. omnis curae, Liv.: erant illa castra plena curae, Cic. – liber curā et angore animus, Cic.: animus liber sensibus et curis od. omni impeditione curarum (zB. per somnum od. in somnis), Cic.: vacuus hāc curā, Cic.: vacua metu, curā, sollicitudine, periculo vita bonorum virorum est, Cic. – sine cura, ohne S., sorglos, Sall.: u. so auch sine cura esse, Cic. – m. obj. Genet., curā impensarum populi Romani, aus Bes. für usw., Liv. – m. de u. Abl., cura de minore filio, Liv. 44, 44, 1. – m. pro u. Abl., cura pro alqo, Liv. 27, 30, 5. Verg. Aen. 12, 48. – m. in u. Akk., nullā in posterum curā, Tac. hist. 3, 55. – m. attrib. Adjj., curae amarae, Ov.: curae anxiae (bange), Liv.: curae atrae, Hor.: curae edaces, Hor.: c. gravis, gravior, Liv., gravissima, Cic.: c. ingens, Sall.: curae inanes, Lucr.: c. magna, maior, maxima, Cic.: c. materna, Plin.: c. minor, Cic.: curae mordaces, Lucan.: curae novae, Cic. (vgl. haec nova c., Hernici, diese neue Bes. [= Gegenstand der Bes.], Liv. 6, 6, 13): c. parva, Cic.: c. multiplex, Curt.: curae perpetuae, Ov.: c. cotidiana, Ter.: c. summa (zB. summā curā alcis adventum exspectare), Cic.: curae tristes, Verg.: curae vigilantes, Sorgen bei wachendem Auge (S. amTage), Cic.: so auch curae vigiles, Val. Max. – m. Verben, abigere curas, die S. verscheuchen (v. Lebl.), Hor.: abstinere curis, sich der S. entschlagen, Cels.: accumulat curas filia parva meas, Ov. – adimere alci curam, Ter. (u. so auch quot curas ademi! Ter.). – afferre (alci) curam, curas, S. verursachen, zB. nonnullas curas et molestias (v. Umständen), Cic.: u. m. folg. Acc. u. Infin., Piliam in idem genus morbi delapsam curam tibi afferre maiorem sentio, Cic.: u. m. folg. quod, zB. quod negavit te potuisse ad me scribere, curam mihi attulit, Cic. – afficere alqm aliquā curā, Cic., magnā curā et sollicitudine, Ter. (sowohl v. Pers. als v. Umständen): u. so auch afficior curā, Plin. ep. – curam de coniuge agere, Sorge tragen um d. G. (Ggstz. intrepidum esse pro se), Ov. met. 9, 107. – agitare alqm dies noctesque curis insomniisque, Liv. – cotidiana cura angit animum, Ter.: angi tot curis vigiliisque, Cic. – quod ipsum curam augebat, Liv. – aegritudines, molestiae, maerores, qui exedunt animos hominum conficiuntque curis, Cic.: u. bes. confici curis, Cic., confectus curis, Iustin.: animus curā confectus, Ter. – ut eorum aspectu omnis quae me angebat de re publica cura consederit, Cic. – cur eam rem tam studiose curas, quae tibi multas dabit curas, Cornif. rhet. 4, 21: at tibi curarum milia quanta dabit, Prop. 1, 5, 10. – decedit alci cura u. alci cura de alqa re (s. Drak. Liv. 4, 52, 8. Burm. Suet. Caes. 24), zB. priusquam ea cura decederet patribus Romanis, Liv.: de domesticarum rerum eventu nec patribus nec plebi cura decesserat, Liv.: donec cura de Antiocho decessisset, Liv. – demere animis curas, Varro. – deducere animo curas, Hor. – curas depellere vino, Tibull. – deponere curam pro alqo, Verg.: deponere tristes animo curas, Verg.: in alcis sermone et suavitate omnes curas doloresque deponere, Cic. – dimittere curam hanc, Ov. met. 1, 209. – velut in duo pariter bella distenderant curas hominum, hatten die Besorgnisse gleichs. zwischen zwei Kriegen in gleicher Weise geteilt, Liv. 27,40, 1 (versch. v. curam alcis distendere oben no. I, 1). – omnium tamen non tanta pro Aetolis cura erat, quam ne Philippus regnumque eius grave libertati futurum rebus Graeciae immisceretur, Liv. 27, 30, 5. – mihi maximae curae est non de mea quidem vita, sed me patria sollicitat, Cic.: Pompeius de Clodio iubet nos esse sine cura, Cic. – fuit intactis quoque cura condicione super communi, Hor. ep. 2, 1, 152. – parte curae exonerarunt senatum consulis litterae, Liv. – me his exsolvite curis, Verg.: extenuat corpus cura, Cels. – alqd curam facit m. folg. ne u. Konj., läßt besorgen, daß usw., Tac. ann. 3, 52. – fugere curam, Cic. – quam pro me curam geris, hanc precor, optime, pro me deponas, Verg. Aen. 12, 48 sq. – pectus alcis anxiis implere curis (v. einem Ereignis), Liv.: imponere finem curis, Verg.: primo gravis cura patres incessit, Liv.: affirmatio Pori multiplicem animo regis iniecerat curam, Curt.: u. inicere (alci) curam m. folg. ne u. Konj., Ter. adelph. 708. Curt. 3, 1 (2), 17: inicere alci curam metumque, ne etc., Liv. 5, 7, 4. – cum curis laxati sumus, Cic.: saepissime curam et angorem animi mei sermone et consilio levasti tuo, Cic.: levare (abnehmen) alqm curā od. magnā curā, Cic.: liberare alqm curā, istā curā, magnā curā et sollicitudine, Cic.: ut quoquo modo aut liberarem te istā curā aut certe levarem, Cic. – non tamen invictum animum curae obruunt (erdrücken), Curt.: illum ingens cura atque laetitia simul occupavere, Sall. – partiri curas cum alqo, Verg.: pellere curas vino, Hor., curas e pectore, Sil. – illa restabat cura, ne etc., Liv. – ea me cura vehementissime sollicitat, Cic.: me illa cura sollicitat angitque vehementer, quod (daß) etc., Cic. – solvere alqm curis ceteris, Ter.: curas et corpora somnus solverat, Ov. – videris gravem curam suscepisse vehementerque esse de nobis sollicitus, Cass. in Cic. ep.: maximam hic sollicitudinem curamque sustineo, ne m. folg. Konj., Cic. – traducere animos a minore cura ad summum timorem (v. einem Vorfalle), Cic. – et curā vacare et negotio, Cic.: maternā vacare curā, Plin.: vitare curam domesticorum, sich der S. um den Haushalt entschlagen, Cels.: multiplices animo volvere curas, Catull.

    2) die Liebessorge, Liebesqual, die Liebe (vgl. Lachmann Prop. 1, 11 [10], 17), c. mea, tua, die Liebe zu mir, zu dir, Ov. u. Prop.: iuvenum curae, Hor.: possum alterius curas sanare recentes, Prop. – meton. (wie μέλημα) = die Geliebte, die Flamme, tua cura, Lycoris, Verg.: Lynceu, tune meam potuisti tangere curam? Prop. – / Arch. Dat. curai, Elog. clar. vir. 24 im Corp. inscr. Lat. 12. p. 285.

    lateinisch-deutsches > cura

  • 17 fulmen

    fulmen, inis, n. (urspr. fulgmen v. fulgeo u. Suffix men), I) der Blitz, der herabfährt und ein- schlägt, der Blitzstrahl, Wetterstrahl, Donnerkeil, fulmen cadit, s. cadono. I, A, a, α (S. 889 oben): fulmen decĭdit, s. 2. dē-cido no. I, a, α (S. 1915 oben): fulmine ici u. ictus, s. īciono. I, 1: fulmine percutere alqm, Cic. u. Hyg.: fulmine percussus, Cic.: fulmine absumi od. interimi (umkommen), Capit. u. Vopisc.: ictu fulminis deflagrare, Cic.: inter fulmina et tonitrua, Cic.: minister fulminis, v. Jupiters Adler, Hor. – im Bilde, dii boni, quas tenebras e quo fulmine nasci passi estis! welchen Wechsel von strahlendem Licht und von Dunkel ließet ihr (in dieser Familie) eintreten, Val. Max. 3, 5, 1. – II) übtr.: A) der Blitz, d.i. die zerschmetternde Kraft, fortunae, Cic.: tuo de fulmine partem deme, Ov.: dah. von jedem niederschlagenden Unglück, duo fulmina domum perculerunt, Liv.: ecce quartae (litterae) fulmen, der vierte Brief war ein Donnerschlag für mich, Cic.: v. den Hauern der Wildschweine, fulmen habent in dentibus, tötende Kraft, Ov. – poet. v. vernichtenden Strafurteil des Senates, f. iustum, Iuven. 8, 92. – B) v. allem, dessen Gewalt man nicht widerstehen kann, der Blitz, Wetterstrahl, die unwiderstehliche Kraft, verborum, Cic.: dah. v. Helden (wie den beiden Scipionen in Spanien), duo fulmina imperii nostri, Cic.: Scipiades, belli fulmen, Lucr.: v. feurigen Augen, fulmina oculorum tuorum ferre non possum, Aur. Vict. epit. 1, 20: tune illa viri, quae vertice fundit, fulmina pertuleris? Sil. 11, 340.

    lateinisch-deutsches > fulmen

  • 18 hilaris

    hilaris, e, u. hilarus, a, um (ἱλαρός), heiter, fröhlich, aufgeräumt, vergnügt, jovial (Ggstz. tristis, maestus), homo hilaris, Varro fr.: animus hilaris, Cic.: esse vultu hilari atque laeto, Cic.: vita hilara, Cic.: convivae hilari, Cic.: vox hilaris, Quint.: equorum hilaris hinnitus, Apul.: color hilaris, Plin.: se alci dare hilarum, Plaut.: hilaris m. Inf., tune ille hilaris comisque videri? Stat. silv. 2, 1, 168. – hilariores litterae, Cic.: hilarissimus conviva, Plaut. – subst., hilaria, ium u. iōrum, n. (sc. sollemnia), das im Frühlingsäquinoktium der Cybele zu Ehren begangene Freudenfest, Macr. sat. 1, 21, 10 (wo hilaria). Lampr. Alex. Sev. 37, 6 (wo hilariis). Vopisc. Aurel. 1, 1 (wo hilaribus).

    lateinisch-deutsches > hilaris

  • 19 quorsus

    quōrsus u. quōrsum, Adv. (= quo versus u. versum), I) wohin, nescio, hercle, neque unde eam neque quorsum eam, Ter. eun. 305: quaerit, quorsus potissimum in praedam superne sese ruat, Apul. flor. 2. p. 2, 18 Kr. – II) übtr.: a) wohin, eri lenitas verebar quorsum evaderet, wohin es endlich damit kommen möchte, Ter.: quorsum recĭdat responsum, wie die Antwort ausfalle und laute, Cic.: quorsum haec pertinent? u. bl. quorsus haec? wohin zielt dies? Cic.: quorsus haec quaestio pertinet? Sen. – b) wozu, d.i. in welcher Absicht, zu welchem Zwecke, quorsus haec? Cic.: quorsum est opus? Hor.: quorsum igitur haec disputo? Cic.: quorsum igitur haec tam multa de Maximo, Cic.: tune es qui nuper concastigabas, quorsum Graece scriberem? M. Caes. bei Fronto ep. Graec. 6. p. 252, 9 N. – / Altlat. quossum, Plaut. Pseud. 217 Fl. (Goetz quo se).

    lateinisch-deutsches > quorsus

  • 20 uter [2]

    2. uter, utra, utrum, Genet. utrius, Dat. utrī, (altind. katará -h, griech. πότερος, ion. κότερος), I) welcher von beiden, wer, welcher (von zweien), uter nostrûm popularis est? tune an ego? Cic.: uter utri insidias fecerit, Cic.: uter utro sit prior, Hor.: ut diiudicari non potuerit, uter populus alteri pariturus foret, Vell. 2, 90, 3: eligas, utrum velis, Cic.: quaerite, utrā graviori servitute liberati sint, Liv.: uterne ad casus dubios fidet sibi certius, hic qui... an qui etc., Hor.: utros habueris libros, an utrosque, nescio, Cic. – II) indefin.: A) wer immer von beiden, einer von beiden, si uter volet, Cic. Verr. 3, 35. – B) wer od. was immer (von mehreren), quorum utrum si accĭderit etc., Vitr. 7. praef. § 9. – / α) Das i im Genet. kurz gemessen, Hor. ep. 1, 17, 15. – β) archaist. Genet. u. Dat. Fem. utrae, nach Charis. 158, 29. – γ) Neutr. uterum, Naev. com. 53 u. 115 nach Büchelers und Kießlings Vorschlag. – δ) utro u. utrum als Adv. s. bes. – ε) neque uter u. nec uter = neuter, Lucr. 4, 1209 (1217) u. 5, 836 (839).

    lateinisch-deutsches > uter [2]

См. также в других словарях:

  • Tune Up — est un groupe de dance composé de DJ Manian (Manuel Reuter) et de Yanou (Yann Pfeiffer). DJ Manian est aussi présent dans d autres groupes tels que Akira, Base 1, Bulldozzer, Cascada, Kareema, MYC, Phalanx, PlazmaTek, Siria, Spring Break, United… …   Wikipédia en Français

  • tUnE-yArDs — performing at Café de la Danse in Paris, France on June 2, 2011 Background information Origin Connecticut, United States …   Wikipedia

  • Tune-Yards — Tune Yards …   Википедия

  • Tune-o-matic — (also abbreviated to TOM) is a name of fixed bridge design for electric guitars. It was designed by Ted McCarty (Gibson Guitar Corporation president) and introduced in the Gibson Les Paul Custom guitar in 1954cite web url =… …   Wikipedia

  • Tune-o-matic — ABR 1 avec cordier Stopbar sur Gibson Les Paul Classic Plus Le Tune o matic destiné initialement aux guitares électriques est un chevalet mécanique qui a été créé par la société Gibson et utilisé pour la première fois sur la guitare Les Paul… …   Wikipédia en Français

  • tune — [to͞on, tyo͞on] n. [ME, var. of tone, TONE] 1. Obs. a sound or tone 2. a) a succession of musical tones forming a rhythmic, catchy whole; melody; air b) a musical setting of a hymn, psalm, poem, etc. 3. the condition of having correct musical… …   English World dictionary

  • tune — [tjuːn ǁ tuːn] noun to the tune of $1000/​£100 etc informal used to emphasize how large an amount or number is: • The company is in debt to the tune of £1.2 billion. * * * Ⅰ. tune UK US /tjuːn/ noun [C] ● in tune with Cf …   Financial and business terms

  • Tune, Norway — Tune is a former municipality in Østfold county, Norway.The parish of Tune was established as a municipality January 1, 1838 (seeformannskapsdistrikt). The city of Sarpsborg was grounded and separated from Tune to constitute a separate… …   Wikipedia

  • Tune Ventures — Sdn. Bhd is a private investment company based in Malaysia. It is 40% owned by Tony Fernandes, 30% by Kamarudin Meranun, 25% by Dennis Melka and 5% by Tune Strategic Investments Limited. [cite news|url=http://www.tunehotels.com/about us… …   Wikipedia

  • Tune — Tune, n. [A variant of tone.] 1. A sound; a note; a tone. The tune of your voices. Shak. [1913 Webster] 2. (Mus.) (a) A rhythmical, melodious, symmetrical series of tones for one voice or instrument, or for any number of voices or instruments in… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Tune Hotels — or Tune Hotels.com are the no frills hotels operated by Tune Hotels.Com Sdn. Bhd. Its co founder is Tony Fernandes, the founder of the low cost airline in Malaysia, AirAsia. Locations of hotelsTony Fernandes has confirmed locations for the new… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»